Jedna z naszych redakcyjnych platform testowych jest wyposażona w mocny szesnastordzeniowy procesor AMD – Ryzen 9 7950X. Jednak wypuszczone niedawno nowe jednostki ZEN 4 wyposażone w powiększony cache, ponoć lepiej radzą sobie z grami. Czy to możliwe, żeby ośmiordzeniowy tańszy układ, jakim jest Ryzen 7 7800X3D był szybszy? Postanowiłem to sprawdzić.
Platforma AM5 od AMD nie miała łatwego startu. Drogie procesory i płyty główne na premierę wraz z pamięcią DDR5 nie zachęcały wielu użytkowników do inwestycji w rozwiązanie czerwonych. Dodatkowo samo AMD zrobiło sobie trochę pod górę, zapowiadając, że modele wyposażone w 3D Cache, pojawią się pół roku później. Cóż nie ma zatem się co dziwić, że większość wolała przeczekać ten okres.
Niestety później też nie było lepiej. Kontrowersje związane z “palącymi” się płytami głównymi, po zainstalowaniu jednostek wyposażonych w powiększoną pamięć cache raczej nie skłaniały do ich zakupu. Jednak nie była to wina stricte AMD, a producentów konstrukcji, którzy dość swobodnie traktowali zalecane napięcia.
Na szczęście te problemy zostały dość szybko rozwiązane dzięki aktualizacji biosu. Obecnie też większość płyt głównych znacząco potaniałą podobnie jak pamięć DDR5. To wszystko wpływa na zwiększenie się opłacalności całej platformy AM5. Jednak składając nowy komputer do gier, którym procesorem warto się zainteresować? Postanowiłem sprawdzić jak w grach poradzi sobie Ryzen 7 7800X3D, najtańsza jednostka wyposażona powiększoną pamięć podręczną.
Ryzen 7 7800X3D kontra Ryzen 9 7950X
Zanim jednak przejdziemy do omówienia wyników, porównajmy testowany procesor z jednostką, która znajduje się w naszej redakcyjnej platformie testowej.
| AMD Ryzen 9 7950X | AMD Ryzen 7 7800X3D | |
| Liczba rdzeni | 16 | 8 |
| Liczba wątków | 32 | 16 |
| Podstawowa częstotliwość zegara | 4,5 GHz | 4,2 GHz |
| Maksymalna częstotliwość turbo | 5,7 GHz | 5,0 GHz |
| Cache L3 | 64 MB | 96 MB |
| TDP | 170W | 120 W |
Jak już wspomniałem Ryzen 7 7800X3D posiada o połowę mniejszą ilość rdzeni. Przekłada się to na ilość wątków, które układ może maksymalnie obsłużyć. O ile w przypadku gier podejrzewam, że nie będzie to miało tak dużego znaczenia, to w przypadku aplikacji raczej nie możemy się spodziewać by model z 3D cachem, radził sobie lepiej. Dodatkowo jak łatwo możemy zauważyć, że 7950X posiada dużo wyższy zegar, zarówno bazowy, jak i turbo. Czyżby zatem największą zaletą 7800X3D miałby większy cache trzeciego poziomu i dużo niższe TDP układu?
Musimy jednak pamiętać, że technologia 3D V-Cache opracowana przez firmę AMD, nie jest żadną nowością. Rozwiązanie, które pozwala na umieszczenie dodatkowej pamięci podręcznej nad rdzeniem procesora, debiutowało przy poprzedniej generacji. Jednak co daje takie rozwiązanie?
Pamięć podręczna L3 to “szybki magazyn danych”, do którego procesor ma bezpośredni dostęp. Im większa, tym więcej danych może układ przechowywać i tym szybciej może uzyskiwać do nich dostęp. Przekłada się to na znaczny wzrost wydajności zwłaszcza w grach, które stale doczytują nową zawartość. Jednak czy to wystarczy, by prześcignąć o jednostkę z 14% większym taktowaniem? Przekonajmy się!
Platforma testowa i testy
- PROCESOR: AMD Ryzen 9 7800X3D
- PŁYTA GŁÓWNA: ASRock X670E Taichi
- RAM: G.Skill Trident Z5 Neo 32 GB 6000 CL30
- KARTA GRAFICZNA: Gigabyte RTX 4080 16 GB Eagle OC
- DYSK: WD Black SN850X, Kingston Fury Renegade 2 TB
- ZASILACZ: be quiet! Dark Power PRO 12 1500 W 80+ Titatnium
- CHŁODZENIE: Custom LC Dual 360 mm RAD
Każdy z testów został przeprowadzony trzykrotnie, a na wykresach przedstawiane są średnie uzyskane wartości.
Dość nietypowo testy zaczniemy tym razem od omawiania wydajności w grach. W końcu Ryzen 7 7800X3D ma być procesorem stworzonym, głównie w tym celu. Na potrzeby tego testu zwiększyłem również ilość tytułów, dodając kilka nowych gier, w których porównałem obie jednostki. Który zatem procesor radzi sobie lepiej z grami?
W pierwszej kolejności sprawdziłem wydajność w rozdzielczości Full HD. Czemu? Musimy pamiętać, że im niższa rozdzielczość, tym większy wpływ na ilość generowanych klatek ma sam procesor. W tych warunkach Ryzen 7 7800X3D wychodzi zwycięsko w 10 na 12 sprawdzanych tytułów. Co prawda nie w każdym różnice są tak kolosalne, jak w przypadku Shadow of the Tomb Raider (ponad 20%). Warto też zwrócić uwagę na pomiar 1% low, zaznaczony jaśniejszym kolorem na wykresach. Zauważymy, że jednostka Ryzen posiadająca 3D Cache zapewnia przeważnie też dużo płynniejszą rozgrywkę. Gry, w których Ryzen 7800X3D, przegrywa z mocniejszym bratem to CS:GO oraz Cyberpunk. Pierwszy tytuł preferuje dużo szybsze zegary, a drugi jest po prostu w stanie obsłużyć dużo większą ilość rdzeni.
Zwiększenie rozdzielczości do 1440p, zgodnie z przewidywaniami zmniejsza różnice pomiędzy testowanymi układami. Mimo wszystko Ryzen 7 78003XD, dalej zachowuje przewagę w 7 sprawdzanych tytułach. Wciąż też zapewnia dużo płynniejszą rozgrywkę.
Przejdźmy do testów w benchmarkach i aplikacjach. Niestety wyposażony w “tylko” osiem rdzeni Ryzen 7 7800X3D, zgodnie z wcześniejszymi przypuszczeniami nie błyszczy na tym polu. Małym wyjątkiem jest kompresowanie plików programem WinRar, które wyraźnie korzysta z powiększonej pamięci cache.
Temperatury i pobór energii
Cóż z racji, że podkręcanie jednostek wyposażonych w pamięć cache 3D jest niemal całkowicie zablokowane, przejdźmy do omówienia dwóch innych ważnych kwestii.
Procesorom Ryzen 7000, “oberwało się” po premierze za to, że te są bardzo gorące. Stale utrzymująca się temperatura w okolicach 95°C, nie była czymś, do czego byliśmy przyzwyczajeni. Jak się okazało jednostkom ZEN4 wcale to nie przeszkadza i te utrzymują zarówno wysokie zegary, jak i wydajność.
A jak jest w przypadku Ryzen 7 7800X3D? Musimy mieć na uwadzę, że wszystkie procesory posiadające 3D V-cache, posiadają niższą maksymalną temperaturę 89°C. Wynika to z faktu, że pamięć podręczna została umieszczona tuż nad rdzeniami obliczeniowymi. Podczas gier czy benchmarków, maksymalny odczyt wynosił w okolicach 84°C, a sam zegar natomiast oscylował w okolicach 4,85-4,9 GHz. Należy jednak wziąć pod uwagę, że nasza platforma testowa posiada dość wydajne customowe chłodzenie wodne.
Dużo lepiej przypadku Ryzen 7 7800X3D wypada zapotrzebowanie na energie. W przypadku większości gier procesor średnio pobierał zaledwie 70 Watów! Jest to wręcz rewelacyjny wynik, zwłaszcza gdy zestawimy go z 200 W pobieranymi przez Ryzena 9 7950X.
Czy zatem Ryzen 7 7800X3D to idealny procesor do gier? Cóż trudno mi finalnie odpowiedzieć na to pytanie. Niestety nie byłem w stanie wykonać porównania z jednostkami Intela. Niestety większość wyników Raptor Laków wykonałem w parze z RTX 4090, którego już nie posiadam, więc te nie mogą stanowić bezpośredniego porównania. Zamierzam jednak powrócić do tego tematu, więc możecie spodziewać się kolejnego testu i odpowiedzi na to pytanie.
Jednak składając obecnie nowy komputer na platformie AM5, z myślą o grach na chwilę obecną sam zdecydowałbym się na Ryzena 7 7800X3D. Po prostu tak wysoka wydajność przy tak niskim poborze energii jest wręcz imponująca.
Ten tekst może zawierać linki afiliacyjne do naszych partnerów. Fakt ten nie ma żadnego wpływu na wartość merytoryczną tekstu. Jeśli jednak zdecydujesz się na zakupy za pośrednictwem któregoś z tych odnośników, redakcja otrzyma niewielką prowizję. Dzięki temu nadal będziemy mogli tworzyć dla ciebie wartościowe treści.
