
Chcesz wycisnąć pełną wydajność z systemu operacyjnego? Optymalizacja Windows, czyli pozbycie się wszystkiego, co może go hamować, to najlepszy sposób, aby osiągnąć ten efekt. W jaki sposób ją przeprowadzić? Nie jest to trudne, a dzięki naszemu poradnikowi możesz wykonać ją w dowolnym momencie.
Spis treści
Sposoby na przyśpieszenie działania Windows
Każdy system operacyjny z rodziny Windows – poczynając od leciwego XP – można znacznie usprawnić, dzięki czemu osiągnie się lepszą wydajność oraz szybkość niż w przypadku ustawień domyślnych, czyli przygotowanych przez sam Microsoft. W chwili obecnej dwa, które liczą się na rynku, to Windows 10 oraz Windows 11. W tym tekście skupimy się na tym pierwszym, a pokazane sposoby można wykorzystać w większości również w drugim.
Optymalizacja Windows pozwoli na lepsze wykorzystanie dostępnych zasobów, co przełoży się na płynniejszą i szybszą pracę gier, aplikacji, otwieranie stron internetowych oraz inne interakcje. A czemu nie ma tak od razu, domyślnie? Odpowiedź jest prosta – ponieważ Microsoft nie wie, do czego będziesz używać systemu operacyjnego. Dlatego ustawienia fabryczne są tak pomyślane, aby sprawdzały się zarówno przy pracy biurowej, używaniu wymagających aplikacji, korzystaniu z gier czy streamowaniu treści z internetu. A jak wiemy – jeśli coś jest uniwersalne, to w niektórych przypadkach sprawdza się lepiej, a w innych – gorzej.

W tym tekście pokazuję proste sposoby na to, jak wyłączyć niepotrzebne funkcje i usługi, co pozwoli na zwolnienie mocy przerobowych, a to z kolei umożliwi ich wykorzystanie w bardziej potrzebnych Ci zastosowaniach.
Nie grasz? Wyłącz funkcje dla graczy
Jeśli nie zaliczasz się do osób oddających wirtualnym rozrywkom przez większość czasu, warto wyłączyć domyślnie ustawione funkcje dla graczy. Obie znajdziesz w systemowych Ustawieniach, a konkretnie – w dziale Granie. Najpierw wyłącz Tryb Gry. Co daje graczom? Uniemożliwia usłudze Windows Update instalowanie sterowników i wysyłanie powiadomień dotyczących ponownego uruchomienia oraz pomaga osiągnąć stabilniejszą liczbę klatek na sekundę. A po co Ci to, skoro nie grasz? Po prostu przesuń suwak na pozycję „Wyłącz” i gotowe.

Drugą funkcją do wyłączenia jest Xbox Game Bar. Jeśli grasz na Windows, a nie masz konsoli Xbox, możesz go jednak pozostawić, ponieważ umożliwia m.in. nagrywanie klipów wideo z rozgrywki. Wyłączenie jest proste – przesuwasz suwak i gotowe.

Wyłącz niepotrzebne programy
W tle Windows 10 pracują rozmaite programy, aplikacje oraz usługi. Wszystkie zużywają takie zasoby, jak pamięć RAM, łącze internetowe, czy procesor. Większość z nich uruchamiana jest wraz z systemem, choć niekoniecznie to potrzebne. Na przykład czy potrzebujesz wraz ze startem komputera uruchamiać Discorda lub klienta Steama? Takich przykładów można mnożyć. Uwolnij system od niepotrzebnego obciążenia i wyłącz niepotrzebne elementy!
W jaki sposób? Kliknij na pasku zadań prawym przyciskiem myszki i wybierz Menadżera Zadań. Tam przejdź do zakładki Uruchamianie. Aby wyłączyć automatyczny start wybranej aplikacji, najedź na nią i kliknij prawym przyciskiem myszki. Wybierz z menu kontekstowego wyłączenie – i już.

Jeśli później zmienisz zdania, możesz włączyć je tym samym sposobem. Ale podczas wyłączania bacz, co robisz! Niektóre narzędzia powinny uruchamiać się wraz z systemem, jak antywirus, usługi związane z monitorem, myszką, klawiaturą itp. Jeśli nie masz pewności, czy dany proces jest Ci potrzebny, wówczas poszukaj informacji o nim w sieci.
Oszczędzanie energii
System Windows 10 ma praktyczne rozwiązanie – ustawienia zasilania. Zostały one wprowadzone w celu ułatwienia życia posiadaczom laptopów. Można wybrać tam m.in. tryb oszczędzania energii. Spada wówczas wydajność, ale równocześnie używane jest mniej energii. Jeśli pracujesz na laptopie podpiętym do zasilania czy też korzystasz z desktopu, oszczędność nie jest w praktyce potrzebna. Warto wówczas zdecydować się na najwyższą wydajność. Jak to zrobić?
Oto kolejne kroki:
- otwórz Panel Sterowania – wpisz tę nazwę w systemowej wyszukiwarce i wybierz go z wyników;
- przejdź do sekcji Sprzęt i dźwięk;
- wejdź w Opcje zasilania;
- wybierz plan Najwyższa wydajność.

Zadbaj o oczyszczenie systemu ze zbędnych elementów
Podczas użytkowania systemu Windows pozostaje w nim wiele cyfrowych „śmieci”, jak pozostałości po odinstalowanych grach oraz aplikacjach, zbędne wpisy w rejestrze czy też pliki tymczasowe niegdyś odwiedzonych stron. Wszystko to nie tylko niepotrzebnie zajmuje miejsce na dysku twardym, ale ma również bardzo negatywny wpływ na wydajność systemu.
Dlatego raz na jakiś czas (dwa tygodnie lub miesiąc) dobrze zrobić porządki. Pomoże w tym wiele aplikacji, z których polecić mogą zwłaszcza dwie – CCleaner oraz Glary Utilites. Dlaczego? Powody są trzy. Pierwszy – obie są darmowe. Drugi – kompleksowo pozbywają się z systemu niechcianych elementów. Trzeci – ich obsługa jest dziecinnie prosta. Podstawa to opcje: oczyszczanie dysku, naprawa rejestru oraz usuwanie plików tymczasowych.

Wyłącz indeksowanie zawartości
W Windows 10 domyślnie włączony jest mechanizm indeksowania zawartości. Po co? Aby można było szybciej odszukiwać pliki za pomocą wbudowanej wyszukiwarki. Jednak jeśli rzadko korzystasz z tego rozwiązania lub doskonale wiesz, gdzie co masz, możesz spokojnie to wyłączyć. W jaki sposób?
Oto kolejne kroki:
- otwórz systemową wyszukiwarkę;
- wpisz do niej Usługi;
- wybierz Usługi z wyników;
- znajdź do Windows Search;
- kliknij na usłudze dwa razy lewym przyciskiem myszki;
- wybierz Wyłączony;
- zastosuj zmiany i naciśnij OK;
- uruchom ponownie system.

Wyłącz wodotryski graficzne
W Windows 10 wprowadzono szereg efektów wizualnych. Mamy tu cienie, animacje, podświetlania oraz podobne, estetyczne rozwiązania. Jednak nawet na mocnym sprzęcie te dodatki – na które najczęściej i tak nie zwracamy uwagi – zużywają zasoby. A po co, skoro można je wyłączyć?
Jeśli chcesz to zrobić:
- wpisz w systemowej wyszukiwarce sysdm.cpl;
- przejdź do zakładki Zaawansowane;
- przejdź do Wydajność – Ustawienia;
- możesz tu wybrać jedno z czterech ustawień, w tym samodzielne włączanie/wyłączanie wybranych efektów;
- po wybierz kliknij Zastosuj, a potem OK.

Upewnij się, że nie masz wirusów
Ociężałe, powolne działanie Windows może być spowodowane obecnością wirusa. Jeśli zauważasz, że system spowalnia, wówczas warto skorzystać z programu antywirusowego i przeprowadzić głęboki skan, który może wykryć szkodniki. W osobnym artykule wyjaśniamy, który program antywirusowy wybrać.
Defragmentacja dysku twardego
Jeśli Twoim podstawowym dyskiem jest HDD, należy go od czasu do czasu defragmentować. Defragmentacja to proces, w trakcie którego zawartość dysku jest „porządkowana”, co umożliwia systemowi łatwiejszy dostęp do potrzebnych mu w danej chwili plików. Raz na miesiąc powinna wystarczyć, aby utrzymać wszystko w dobrej kondycji.
Jak przeprowadzić defragmentację? Można to wykonać na dwa sposoby. Pierwszy – skorzystać z darmowego, zewnętrznego narzędzia, jak np. Defraggler. Druga – użyć mechanizmu wbudowanego w sam system. Aby przeprowadzić działanie tym drugim sposobem:
- wpisz do wyszukiwarki defrag;
- wybierz dysk do defragmentacji, a następnie opcję Optymalizuj;
- odczekaj, aż system wykona zadanie.

O system musisz zadbać
Powyższych sposobów możesz użyć samodzielnie lub kolejno wykonać wszystkie. W każdym pojedynczym przypadku efekty powinny być odczuwalne natychmiast po ponownym uruchomieniu systemu. A jeśli nadal wszystko sprawuje się dość wolno, może czas dołożyć lub wymienić pamięć RAM na nową i bardziej wydajną? Nie jest to trudne zadanie – zobacz, jak zainstalować pamięć RAM w laptopie lub desktopie.